تعریف رایانش ابری به زبان ساده
رایانش ابری یا Cloud Computing را می‌توان ارائه خدمات محاسباتی از جمله سرورها، ذخیره‌سازی، پایگاه‌های داده، شبکه، نرم‌افزار، تجزیه و تحلیل و اطلاعات از طریق اینترنت، برای ارائه نوآوری سریعتر، منابع انعطاف‌پذیر و صرفه‌جویی در هزینه‌های سربار افراد و سازمان‌ها تعریف کرد.
درواقع افراد و سازمان‌ها می‌توانند محاسبات خود را بر بستر اینترنت (ابر) بدون نیاز به سخت‌افزار اختصاصی انجام دهند و فقط برای سرویس‌های ابری که استفاده می‌کنند هزینه پرداخت کنند. این سرویسها به شرکتها کمک می‌کنند تا هزینه‌های عملیاتی را کاهش داده و زیرساخت‌ها را کارآمدتر اجرا کنند و متناسب با تغییر نیاز کسبوکارها مقیاس را افزایش دهند.
رایانش ابری چگونه کار می‌کند؟
ابر اساساً مکانی غیرمتمرکز برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای است. هر برنامه ابری یک میزبان دارد و شرکت میزبان مسئول نگهداری از مراکز داده عظیمی‌است که امنیت، ظرفیت ذخیره‌سازی و قدرت محاسباتی مورد نیاز برای حفظ تمام اطلاعاتی که کاربران به ابر ارسال می‌کنند را فراهم می‌کند.
به عبارت پیشرفته‌تر، فناوری ابری از طریق مراکز داده کار می‌کند. به جای استفاده از فضای ذخیره‌سازی گوشی، رایانه یا تبلت، اطلاعات شما در سرورهای مجازی قرار می‌گیرد. این سرورهای مجازی به مراکز داده بزرگی متصل می‌شوند که زیرساختی برای ذخیره و محافظت از داده‌های شما دارند.
شرکتها به جای داشتن زیرساخت‌های محاسباتی یا مراکز داده، می‌توانند از یک ارائه‌دهنده خدمات ابری به هر چیزی از برنامه‌ها گرفته تا ذخیره‌سازی دسترسی داشته باشند.
یکی از مزایای استفاده از سرویس‌های رایانش ابری برای شرکتها کاهش هزینه‌های اولیه است. رهایی از پیچیدگی‌های حق مالکیت و دشواری‌های نگهداری از زیرساخت‌های فناوری اطلاعات از دیگر مزایای رایانش ابری است. در عوض شرکتها می‌توانند به سادگی متناسب با سرویس‌های ابری که استفاده می‌کنند هزینه پرداخت کنند.
ارائه‌دهندگان خدمات رایانش ابری نیز می‌توانند با ارائه خدمات مشابه به طیف گسترده‌ای از مشتریان، از مزایای مالی تولید انبوه بهره‌مند شوند.
رایانش ابری چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
خدمات رایانش ابری در حال حاضر طیف گسترده‌ای از موارد را پوشش می‌دهند، از اصول ذخیره‌سازی، شبکه و قدرت پردازش گرفته تا پردازش زبان طبیعی و هوش‌مصنوعی (Artificial Intelligence) و همچنین برنامه‌های اداری استاندارد. تقریباً هر سرویسی که نیازی به دسترسی فیزیکی به سخت افزار رایانه‌ای که استفاده می‌کنید نداشته باشد، اکنون می‌تواند از طریق ابر ارائه شود؛ حتی محاسبات کوانتومی.
مثال‌هایی از کاربردهای رایانش ابری
رایانش ابری زیربنای تعداد زیادی از خدمات است. این خدمات شامل سرویس‌های مورد استفاده کاربرانGmail یا پشتیبان‌گیری ابری از عکس‌های تلفن هوشمند شما می‌شود، همچنین خدماتی که به شرکت‌های بزرگ اجازه می‌دهد همه داده‌های خود را میزبانی کنند و همه برنامه‌های خود را در فضای ابری اجرا کنند. به عنوان مثال، نتفلیکس برای اجرای سرویس پخش ویدیوی خود و سایر سیستم‌های تجاری خود به خدمات رایانش ابری متکی است.
رایانش ابری در حال تبدیل شدن به گزینه پیش‌فرض برای بسیاری از برنامه‌ها است؛ فروشندگان نرم‌افزار به‌طور فزاینده‌ای اپلیکیشن‌های خود را به‌عنوان خدمات از طریق اینترنت به جای محصولات مستقل ارائه می‌کنند. با این حال، محاسبات ابری جنبه‌های منفی بالقوه‌ای دارد، زیرا می‌تواند هزینه‌ها و خطرات جدیدی را برای شرکت‌هایی که از آن استفاده می‌کنند، ایجاد کند.
چرا به آن رایانش ابری می‌گویند؟
یک مفهوم اساسی در پشت رایانش ابری این است که مکان سرویس و بسیاری از جزئیات مانند سخت افزار یا سیستم عاملی که روی آن اجرا می‌شود، تا حد زیادی برای کاربر بی‌اهمیت است. استعاره ابر (cloud) از شماتیک‌های قدیمی‌شبکه مخابراتی گرفته شده است، که در آن شبکه تلفن عمومی(و بعداً اینترنت) اغلب به عنوان یک ابر نمایش داده می‌شد تا نشان دهد که مکان اهمیتی ندارد؛ البته در واقعیت چنین نیست و برای بسیاری از مشتریان، مکان خدمات و داده‌های آنها یک مسئله کلیدی است.
اهمیت رایانش ابری در عصر انقلاب دیجیتالی
در حالی که هزینه‌های سنتی و داخلی IT مدام کاهش میابند، ایجاد زیرساخت برای پشتیبانی از رایانش ابری اکنون بخش قابل توجهی از هزینه‌های فناوری اطلاعات را به خود اختصاص می‌دهد، زیرا حجم کار محاسباتی شرکتها همچنان به سمت فضای ابری حرکت می‌کند، خواه این خدمات، ابر عمومی‌ارائه شده توسط فروشندگان باشد یا ابرهای خصوصی که توسط خود شرکتها ساخته شده است.
در واقع، کاملا واضح است که وقتی صحبت از پلتفرم‌های محاسباتی سازمانی می‌شود، در مقایسه با سرورهای داخلی، خواه ناخواه، رایانش ابری برنده است.
تحلیلگر فناوری، گارتنر پیش‌بینی می‌کند که نیمی‌از هزینه‌های نرم‌افزارهای کاربردی، نرم‌افزارهای زیرساخت، خدمات فرآیند کسب‌وکار و بازارهای زیرساخت سیستم تا سال 2025 به فضای ابری منتقل می‌شود و تقریباً دو سوم هزینه‌ها بر روی نرم‌افزارهای کاربردی از طریق محاسبات ابری خواهد بودکه به مقدار قابل توجهی نسبت به سال 2022 افزایش خواهد داشت.
درواقع این تغییرات در سال‌های 2020 و 2021 بیش‌ازپیش شتاب گرفت. زیرا کسبوکارها برنامه‌های تحول دیجیتال خود را در طول پاندمی‌کرونا تسریع کردند. قرنطینه‌های سخت در طول همه‌گیری به شرکتها نشان داد که چقدر مهم است که بتوانند به زیرساخت‌های محاسباتی، برنامه‌ها و داده‌هایشان از هر جایی که کارکنانشان کار می‌کنند – و نه فقط از یک دفتر – دسترسی داشته باشند.
به گفته گارتنر تقاضا برای قابلیت‌های یکپارچه‌سازی، فرآیندهای کاری چابک و معماری قابل ترکیب، سبب استفاده هرچه بیشتر از ابر خواهد شد.
بر اساس استدلال‌های آماری ظهور برخی تکنولوژی‌ها نظیر واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و متاورس به دلیل قابلیت‌های پیشرفته و نرخ مصرف محاسباتی بالا افق‌های جدیدی را به روی پیشرفت رایانش ابری باز می‌کنند.
انواع رایانش ابری
ساختار همه ابرها یکسان نیستند و یک نوع محاسبات ابری برای همه کاربردها مناسب نیست. چندین مدل، نوع و خدمات مختلف رایانش ابری برای برطرف کردن نیازهای شما تکامل یافته است.
ابتدا، باید نوع استقرار ابر یا معماری رایانش ابری را که خدمات ابری شما بر روی آن پیاده‌سازی می‌شوند، تعیین کنید. سه راه مختلف برای استقرار خدمات ابری وجود دارد که عبارتند از: ابر عمومی، ابر خصوصی یا ابر ترکیبی.
ابر عمومی (public cloud)
ابرهای عمومی‌متعلق به ارائه‌دهندگان خدمات ابری شخص ثالث هستند که منابع محاسباتی خود را مانند سرورها و ذخیره‌سازی را از طریق اینترنت ارائه می‌دهند. در یک ابر عمومی، تمامی‌سخت افزارها، نرم افزارها و سایر زیرساخت‌های پشتیبانی متعلق به ارائه‌دهنده ابر است و توسط آنها مدیریت می‌شود. کاربران می‌توانند به راحتی با استفاده از یک مرورگر وب حساب کاربری خود را که تقریبا برای همه در دسترس است، مدیریت کنند.
در واقع ابر عمومی‌مدل کلاسیک محاسبات ابری است که در آن کاربران می‌توانند به حجم زیادی از قدرت محاسباتی از طریق اینترنت (خواه IaaS، PaaS یا SaaS) دسترسی داشته باشند. یکی از مزایای قابل توجه در اینجا، توانایی افزایش سریع ظرفیت یک سرویس است. تامین‌کنندگان محاسبات ابری دارای مقادیر زیادی قدرت محاسباتی هستند که آن را بین تعداد زیادی از مشتریان به اشتراک می‌گذارند که به آن معماری “چند کاربر” گفته می‌شود.
این نوع از رایانش ابری به اندازه‌ای ظرفیت اضافی کافی دارند که اگر مشتری خاصی به منابع بیشتری نیاز داشت، به راحتی می‌توانند آن را در اختیار داشته باشد، به همین دلیل است که اغلب برای برنامه‌های کاربردی با حساسیت کمتر که نیاز به مقدار متفاوتی از منابع دارند، استفاده می‌شود.
ابر خصوصی (Private cloud)
ابر خصوصی به منابع رایانش ابری اطلاق می‌شود که منحصراً توسط یک کسب‌وکار یا سازمان استفاده می‌شود. یک ابر خصوصی را می‌توان به صورت فیزیکی در دیتا سنتر شرکت قرار داد. برخی از شرکتها همچنین به ارائه‌دهندگان خدمات شخص ثالث برای میزبانی ابر خصوصی خود پول می‌پردازند. ابر خصوصی ابری است که در آن خدمات و زیرساخت‌ها در یک شبکه خصوصی نگهداری می‌شوند.
ابرهای خصوصی برای مشتریان خاص (معمولاً کسبوکارها یا سازمان‌ها) تهیه می‌شوند. مرکز خدمات داده شرکت ممکن است‌هاست سرویس رایانش ابری باشد. بسیاری از خدمات رایانش ابری خصوصی روی شبکه خصوصی ارائه می‌شوند. از شرکتها گرفته تا دانشگاه‌ها و سازمان‌ها می‌توانند ابرهای خصوصی را برای استفاده انحصاری خود میزبانی کنند.
ابر هیبریدی (Hybrid cloud)
ابرهای ترکیبی، همان‌طور‌که از نامشان پیداست، ابرهای عمومی‌و خصوصی را با هم ترکیب می‌کنند. آنها توسط نوعی فناوری به هم متصل شده‌اند که اجازه می‌دهد دادهها و برنامه‌ها بین آنها به اشتراک گذاشته شود. با اجازه دادن به دادهها و برنامه‌ها برای جابجایی بین ابرهای خصوصی و عمومی، یک ابر ترکیبی به کسب‌وکار شما انعطاف‌پذیری بیشتر و گزینه‌های استقرار بیشتری می‌دهد و به بهینه‌سازی زیرساخت‌ها، امنیت و یکپارچه سازی سیستم شما کمک می‌کند.
به‌طور‌کلی، سازمان‌ها از ابرهای خصوصی برای عملکردهای حساس و از ابرهای عمومی‌برای تطبیق با افزایش تقاضای محاسباتی استفاده می‌کنند. دادهها و برنامه‌ها اغلب به‌طور‌خودکار بین آنها ردوبدل می‌شود. این کار به سازمان‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد، بدون اینکه آنها را به کنار‌گذاشتن زیرساخت‌های موجود و امنیت ملزم کند.
محاسبات چند ابری (Multi Cloud Computing)
چندابری زمانی اتفاق می‌افتد که سازمان‌ها از ابرهای متعددِ چندین شرکت ارائه‌دهنده استفاده کنند. این کار مزایای بسیار زیادی به‌همراه دارد. در‌حقیقت، استفاده از چندین شرکت مختلف ارائه‌دهنده رایانش ابری بدین‌معنی است که میتوانید ویژگی‌ها و عملکردهای آنها را با‌هم ترکیب کنید.
برای مثال، اگر پروژه حساسی دارید، میتوانید آن را روی ابری اجرا کنید که ویژگی‌های امنیتی فراوانی دارد. اگر شرکتی چند ملیتی هستید، تیم‌ها در آسیا و آمریکای‌شمالی از ارائه‌دهندگان ابری مختلف بر این اساس که چه کسی بهترین خدمات را در منطقه خود ارائه می‌دهد، می‌توانند استفاده کنند.
درحالی که ارائه دهندگان بزرگ رایانش ابری مایلند به تنهایی تمام نیازهای محاسباتی مشتریان سازمانی خود را برطرف کنند و سهم بیشتری از این بازار داشته باشند، کسب و کارها به طور فزاینده‌ای به دنبال توزیع بار محاسباتی خود در میان چند تامین کننده مختلف هستند. همه اینها منجر به ظهور فناوری Multi Cloud Computing شده است.
بخشی از این رویکرد به دلیل ایجاد یک فضای رقابتی میان ارائه‌دهندگان سرویس‌های ابری است تا از بالا رفتن هزینه‌ها پیشگیری کرده و انعطاف‌پذیری را افزایش دهند و بخشی دیگر به منظور یافتن بهترین ترکیب از فناوری‌ها در سراسر جهان است.
سه سرویس مهم رایانش ابری که کاربرد و طرفداران زیادی دارند
رایانش ابری فناوری واحدی مانند ریزتراشه یا تلفن‌همراه نیست؛ بلکه سیستمی‌است که درمجموع، از سه سرویس تشکیل شده است: ۱. نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS)؛ ۲. زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS)؛ ۳. پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS).
در‌ادامه، شما را با این سرویسها بیشتر آشنا می‌کنیم.
نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS)
Software as a service رایج‌ترین نوع رایانش ابری است. درواقع، SaaS برنامه‌های کاربردی را به‌صورت کامل و آماده ازطریق اینترنت دراختیار کاربران قرار می‌دهد و دیگر نیازی نیست که کاربران نرم‌افزار را دانلود و روی کامپیوترشان نصب کنند. استفاده از این سرویس به کاربران کمک می‌کند در مدت‌زمان کوتاهی به نرم‌افزار مدنظرشان دسترسی پیدا کنند.
شایان ذکر است که تعمیر و نگهداری و عیب‌یابی این سرویس کاملاً بر‌عهده شرکت ارائه‌دهنده رایانش ابری است. همچنین، نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS) نیازمند صدور مجوز برنامه نرم‌افزاری به کاربران است. مجوزها معمولاً ازطریق مدل پرداختی یا بر‌حسب تقاضا ارائه می‌شوند.
SaaS بزرگترین سهم از فناوری رایانش ابری رادارد، صرفاً به این دلیل که تنوع برنامه‌های ارائه شده از طریق SaaS بسیار زیاد است.
زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS)
Infrastructure as a service رویکرد انتخاب را برای محاسبات ارائه می‌دهد. فرض بر این است که در‌حال‌حاضر زیرساخت‌های اساسی فناوری اطلاعات را دراختیار دارید و درصورت نیاز، میتوانید آن را با بلوک‌های ساختمانی مختلف تقویت کنید. این رویکرد برای سازمان‌هایی بهترین کار را انجام می‌دهد که سیستم‌عامل خاص خود را دارند؛ اما در طول زمان، به ابزارهایی برای پشتیبانی از آن سیستم‌ها احتیاج دارند. اتصال به سرورها، فایروال‌ها، سخت‌افزار و سایر زیرساخت‌ها به شرکتها آزادی طراحی در مقیاس را با استفاده از اجزای از‌پیش‌ساخته‌شده می‌دهد.
IaaS می‌تواند به‌عنوان داربستی عمل کند که روی آن پروژه‌های خاص با الزامات منحصربه‌فرد فناوری اطلاعات اجرا می‌شود. برای مثال، کسب‌وکاری که در حال توسعه نرم‌افزار جدید است، احتمال دارد از IaaS برای ایجاد محیطی آزمایشی قبل از راه‌اندازی آن استفاده کند. افزون‌براین، شرکت تجارت الکترونیک ممکن است از IaaS برای میزبانی وب‌سایتش بهره ببرد.
این سرویس روشی برای ارائه همه‌چیز را شامل می‌شود؛ از سیستم‌عامل گرفته تا سرورها و فضای ذخیره‌سازی ازطریق اتصال مبتنی‌بر IP به‌عنوان بخشی از سرویس درخواستی. با استفاده از سرویس IaaS، کاربران دیگر به خرید نرم‌افزار یا سرور نیازی ندارند و این منابع را می‌توانند براساس نیازشان تهیه کنند. از نمونه‌های معروف سیستم IaaS می‌توان به IBM Cloud و Microsoft اشاره کرد.
پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS)
Platform as a service ابزارهای مهم برای طراحی و توسعه نرم‌افزار را فراهم می‌کند. این سرویس شامل ابزارهای توسعه، کتابخانه‌های کد، سرورها، محیط‌های برنامه‌نویسی و اجزای برنامه از‌پیش‌پیکربندی‌شده است. با PaaS، شرکت‌های ارائه‌دهنده رایانش ابری، امنیت و زیرساخت و ادغام دادهها را مدیریت می‌کنند؛ درنتیجه، کاربران می‌توانند روی ساخت و‌هاست و آزمایش برنامه‌ها تمرکز کنند و سریعتر و ارزان‌تر آن را انجام دهند. این سرویس پیچیده‌ترین لایه از سه‌لایه محاسبات مبتنی‌بر ابر شناخته می‌شود.
نکته مهم اینکه PaaS شباهت‌هایی با SaaS دارد؛ ولی تفاوت اصلی‌شان در این است که به‌جای ارائه نرم‌افزار به‌صورت آنلاین، درواقع پلتفرمی‌برای توسعه نرم‌افزار است که ازطریق اینترنت ارائه می‌شود. این مدل شامل پلتفرم‌هایی مانند Salesforce.com و Heroku است
PaaS به گونه‌ای طراحی شده است که توسعه‌دهندگان را برای ایجاد سریع برنامه‌های وب یا تلفن همراه، بدون نگرانی در مورد راه‌اندازی یا مدیریت زیرساخت‌های زیربنایی سرورها، ذخیره‌سازی، شبکه و پایگاه‌های داده مورد نیاز برای توسعه آسان‌تر می‌کند.
محاسبات بدون سرور
Serverless computing که با PaaS هم‌پوشانی دارند، بر ایجاد عملکرد برنامه بدون صرف زمان برای مدیریت مداوم سرورها و زیرساخت‌های مورد نیاز برای انجام این کار تمرکز می‌کنند. ارائه دهنده ابر، تنظیمات، برنامه‌ریزی ظرفیت و مدیریت سرور را برای شما انجام می‌دهد. معماری‌های بدون سرور بسیار مقیاس‌پذیر و رویداد محور هستند و تنها زمانی از منابع استفاده می‌کنند که یک تابع یا تریگر خاص رخ دهد.
کاربردهای رایانش ابری
احتمالاً در حال حاضر از محاسبات ابری استفاده می‌کنید، حتی اگر متوجه آن نباشید. اگر از یک سرویس آنلاین برای ارسال ایمیل، ویرایش اسناد، تماشای فیلم یا تلویزیون، گوش دادن به موسیقی، بازی کردن، یا ذخیره تصاویر و فایل‌های دیگر استفاده می‌کنید، احتمالاً محاسبات ابری همه اینها را در پشت صحنه ممکن می‌سازد. اولین سرویس‌های رایانش ابری به سختی یک دهه از عمرشان می‌گذرد، اما در حال حاضر سازمان‌های مختلفی – از استارت‌آپ‌های کوچک گرفته تا شرکت‌های جهانی، سازمان‌های دولتی گرفته تا سازمان‌های غیرانتفاعی- به دلایل مختلفی از این فناوری استقبال می‌کنند.
در اینجا به چند نمونه از کاربردهای رایانش ابری اشاره شده است:
- برنامه‌های کاربردی ابری بومی: با استفاده از cloud computing میتوانید به سرعت برنامه‌ها را بسازید، استقرار دهید و مقیاس دهید – همچنین میتوانید از فناوری‌ها و رویکردهای بومی‌ابری مانند کانتینرها، Kubernetes، معماری میکروسرویس‌ها، ارتباطات مبتنی بر API و DevOps بهره ببرید.
- تست و ساخت اپلیکیشن‌ها: با استفاده از زیرساخت‌های ابری که به راحتی می‌توان آنها را افزایش یا کاهش داد، هزینه و زمان توسعه برنامه را کاهش میابد.
- ذخیره، پشتیبان گیری و بازیابی اطلاعات: شما میتوانید با انتقال داده‌های خود از طریق اینترنت به یک سیستم ذخیره‌سازی ابری خارج از سایت که از هر مکان و هر دستگاهی قابل دسترسی است، از داده‌های خود به طور مقرون‌به‌صرفه‌تر و در مقیاس وسیع محافظت کنید.
- تحلیل دادهها: داده‌های خود را در میان تیم‌ها، بخش‌ها و مکان‌ها در ابر یکسان سازی کنید. سپس از خدمات ابری مانند یادگیری ماشین (ML) و هوش مصنوعی (AI) برای کشف بینش برای تصمیم گیری آگاهانه تر استفاده کنید
- پخش صدا و تصویر: این امکان را دارید که با مخاطبان خود در هر مکان، هر زمان و در هر دستگاهی با ویدیو و صدای با کیفیت بالا با توزیع جهانی ارتباط برقرار کنید.
- استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کار: از مدل‌های هوشمند برای کمک به جذب مشتریان و ارائه بینش ارزشمند از داده‌های جمع‌آوری‌شده استفاده کنید.
- ارائه نرم افزار در صورت تقاضا: نرم‌افزار درخواستی که به عنوان نرم‌افزار سرویس (SaaS) نیز شناخته می‌شود، به شما این امکان را می‌دهد تا آخرین نسخه‌ها و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزار را در هر زمان که نیاز داشته باشند و در هر مکانی که هستند، ارائه دهید
مزایای رایانش ابری چیست؟
مزایای دقیق بسته به نوع سرویس ابری مورد استفاده متفاوت خواهد بود، اما اساساً استفاده از خدمات ابری به این معنی است که شرکتها مجبور نیستند زیرساخت محاسباتی خود را بخرند یا حفظ و نگهداری کنند.
دیگر نیازی به خرید سرور، به‌روزرسانی برنامه‌ها یا سیستم‌های عامل، یا از کار انداختن و دور انداختن سخت‌افزار یا نرم‌افزار در زمانی که قدیمی‌هستند، وجود ندارد، زیرا همه این موارد توسط تأمین‌کننده مراقبت می‌شود. برای کاربردهای کالایی، مانند ایمیل، به جای تکیه بر مهارت‌های داخلی، تغییر به یک ارائه دهنده ابری منطقی است. شرکتی که در اجرا و ایمن‌سازی این خدمات تخصص دارد، احتمالاً مهارت‌ها و کارکنان با تجربه‌تری نسبت به استخدام یک کسب‌وکار کوچک دارد، بنابراین سرویس‌های ابری ممکن است بتوانند خدمات ایمن‌تر و کارآمدتر را به کاربران نهایی ارائه دهند.
استفاده از خدمات ابری به این معنی است که شرکتها می‌توانند سریعتر پروژه‌ها را پیش ببرند و مفاهیم را بدون هزینه‌های اولیه زیاد جلو ببرند. زیرا در این فناوری شرکتها فقط به ازای منابعی که مصرف می‌کنند هزینه پرداخت می‌کنند. این مفهوم چابکی تجاری اغلب توسط طرفداران ابر به عنوان یک مزیت کلیدی ذکر می‌شود. توانایی ارائه خدمات جدید بدون صرف زمان و تلاش مرتبط با تدارکات سنتی فناوری اطلاعات به این معنی است که اجرای سریعتر برنامه‌های جدید آسان‌تر است.
برای شرکتی با برنامه‌ای که بیشترین استفاده را دارد، مانند برنامه‌ای که فقط در زمان خاصی از هفته یا سال استفاده می‌شود، ممکن است به جای داشتن سخت‌افزار و نرم‌افزار اختصاصی، میزبانی آن در فضای ابری منطقی باشد.
مهمترین مزایای رایانش ابری
رایانش ابری تغییر بزرگی در شیوه سنتی تفکر کسبوکارها در مورد منابع فناوری اطلاعات ایجاد کرده است. در اینجا هفت دلیل متداول روی آوردن سازمان‌ها به خدمات رایانش ابری آورده شده است.
کاهش هزینه‌ها: رایانش ابری هزینه سربار خرید سخت‌افزار و نرم‌افزار و راه‌اندازی مراکز داده در محل را حذف می‌کند – رک‌های سرورها، برق شبانه‌روزی برای تامین انرژی و دستگاه‌های خنک‌کننده، و کارشناسان فناوری اطلاعات برای مدیریت زیرساخت، همگی جزئی از این هزینه‌ها هستند که با استفاده از رایانش ابری دیگر نیازی به آنها نخواهد بود.
افزایش سرعت: بیشتر خدمات رایانش ابری به صورت اتوسرویس و بر اساس تقاضا ارائه می‌شوند، بنابراین حتی مقادیر زیادی از منابع محاسباتی را می‌توان در عرض چند دقیقه تهیه کرد، معمولاً تنها با چند کلیک ماوس، به کسبوکارها انعطاف‌پذیری زیادی می‌دهد و فشار برنامه‌ریزی ظرفیت را کاهش می‌دهد.
مقیاس جهانی: خدمات رایانش ابری نظیر توان محاسباتی، فضای ذخیره سازی، پهنای باند و… هر زمان که لازم باشد و در نقطه جغرافیایی که باشید در بستر اینترنت در دسترس است.
افزایش بهره‌وری: دیتاسنترهای موجود در محل معمولاً نیازمند دانش فنی و مدیریت فیزیکی مداوم هستند. راه‌اندازی سخت‌افزار، اتصال نرم‌افزاری و سایر کارهای وقت‌گیر مدیریت فناوری اطلاعات از این دست فعالیت‌هاست. رایانش ابری نیاز به بسیاری از این وظایف را برطرف می‌کند، بنابراین تیم‌های فناوری اطلاعات می‌توانند زمان خود را صرف دستیابی به اهداف تجاری مهم‌تری کنند.
کارایی بالا: بزرگترین خدمات رایانش ابری بر روی یک شبکه جهانی از مراکز داده ایمن اجرا می‌شود که به طور مرتب به آخرین نسل سخت افزار محاسباتی سریع و کارآمد ارتقا میابند. این چندین مزیت را نسبت به یک مرکز داده شرکتی ارائه می‌دهد، از جمله کاهش تاخیر شبکه برای برنامه‌ها و صرفه جویی در مقیاس کلان.
قابل اطمینان بودن: رایانش ابری، پشتیبان‌گیری از دادهها، بازیابی و تداوم کسب‌وکار را آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌کند، زیرا دادهها را می‌توان در چندین سایت اضافی در شبکه ارائه‌دهنده ابر منعکس کرد.
امنیت: بسیاری از ارائه‌دهندگان ابر مجموعه گسترده‌ای از خط‌مشی‌ها، فناوری‌ها و کنترل‌ها را ارائه می‌کنند که به طور کلی وضعیت امنیتی شما را تقویت می‌کند و به محافظت از دادهها، برنامه‌ها و زیرساخت شما در برابر تهدیدات احتمالی کمک می‌کند.
معایب رایانش ابری
رایانش ابری لزوماً ارزان‌تر از سایر اشکال محاسباتی نیست، همانطور که اجاره همیشه ارزان‌تر از خرید در دراز مدت نیست. اگر یک برنامه دارای نیاز منظم و قابل پیش‌بینی برای خدمات محاسباتی باشد، ممکن است ارائه آن سرویس در داخل مقرون به صرفه‌تر باشد.
برخی از شرکتها ممکن است تمایلی به میزبانی داده‌های حساس در سرویسی که رقبا نیز از آن استفاده می‌کنند، نداشته باشند. انتقال به یک برنامه SaaS همچنین ممکن است به این معنی باشد که شما از همان برنامه‌هایی مانند یک رقیب استفاده می‌کنید، که ممکن است ایجاد مزیت رقابتی را در صورتی که آن برنامه هسته اصلی تجارت شما باشد، دشوار کند.
اگرچه ممکن است شروع استفاده از یک برنامه ابری جدید آسان باشد، انتقال دادهها یا برنامه‌های موجود به ابر ممکن است بسیار پیچیده‌تر و گران‌تر باشد. و به نظر می‌رسد در حال حاضر چیزی شبیه کمبود در مهارت‌های ابری وجود دارد، با کارکنانی که دارای DevOps و دانش نظارت و مدیریت چند ابری هستند به ویژه کمبود دارند.
در یک گزارش، بخش قابل توجهی از کاربران باتجربه ابری گفتند که فکر می‌کنند هزینه‌های اولیه مهاجرت در نهایت بیشتر از پس‌اندازهای بلندمدت ایجاد شده توسط IaaS است.
و البته، فقط در صورت داشتن اتصال به اینترنت میتوانید به برنامه‌های خود دسترسی داشته باشید.
امنیت رایانش ابری
بسیاری از شرکتها همچنان نگران امنیت سرویس‌های ابری هستند، اگرچه نقض امنیت نادر است. اینکه چقدر رایانش ابری را ایمن می‌دانید تا حد زیادی به امنیت سیستم‌های موجود شما بستگی دارد. سیستم‌های داخلی که به صورت تیمی‌مدیریت می‌شوند احتمالاً بیشتر از سیستم‌های یک ارائه‌دهنده ابری شکاف امنیتی دارند.
با این‌حال، نگرانی‌ها در مورد امنیت، به‌ویژه برای شرکت‌هایی که داده‌های خود را بین بسیاری از سرویس‌های ابری جابجا می‌کنند، همچنان باقیست. این امر منجر به رشد ابزارهای امنیتی ابری شده است، که دادهها را بین پلتفرم‌های ابری نظارت می‌کنند. این ابزارها می‌توانند استفاده جعلی از دادهها در فضای ابری، دانلودهای غیرمجاز و بدافزارها را شناسایی کنند. اما این سرویس‌های امنیتی تأثیرات مالی و عملکردی دارند؛ این ابزارها می‌توانند بازده سرمایه‌گذاری ابر را بین 5 تا 10 درصد و عملکرد را بین 5 تا 15 درصد کاهش دهند.
کشور مبدأ خدمات ابری نیز باعث نگرانی برخی سازمان‌ها شده است. این مورد در بخش (نقش جغرافیا در رایانش ابری) به طور کامل توضیح داده شده است.
آیا مهاجرت به بسترهای رایانش ابری کاری منطقی است؟
برای استارت آپ‌هایی که قصد دارند تمام سیستم‌های خود را در فضای ابری اجرا کنند، شروع کار بسیار ساده است. اما در اکثر شرکتها، کار به این سادگی نیست. با برنامه‌ها و داده‌های موجود، آنها باید بررسی کنند که کدام سیستم‌ها به بهترین شکل ممکن در حال اجرا باقی بماند، و کدام یک را شروع به انتقال به زیرساخت ابری کنند. این یک حرکت بالقوه پرخطر و پرهزینه است و مهاجرت به فضای ابری در صورت دست کم گرفتن مقیاس چنین پروژه‌هایی ممکن است برای شرکتها هزینه بیشتری داشته باشد.
نظرسنجی از 500 کسب‌وکار که اولین پذیرندگان ابر بودند، نشان داد که نیاز به بازنویسی برنامه‌ها برای بهینه‌سازی آنها برای فضای ابری، یکی از بزرگترین چالشها است، به خصوص اگر برنامه‌ها پیچیده یا سفارشی شده باشند. یک سوم از کسانی که مورد بررسی قرار گرفتند، هزینه‌های بالا برای انتقال دادهها بین سیستم‌ها را به عنوان یک چالش در جابجایی برنامه‌های کاربردی حیاتی خود عنوان کردند. یافتن مهارت‌های مورد نیاز برای مهاجرت هم دشوار و هم پرهزینه است.
نقش جغرافیا در رایانش ابری
ژئوپلیتیک تغییرات قابل توجهی رابه کاربران و فروشندگان رایانش ابری تحمیل می‌کند. اولین مساله تاخیر است. درخواستها از یک دیتاسنتر از سوی دیگر سیاره و یا از سمت یک شبکه شلوغ می‌آید ممکن است در مقایسه با یک اتصال محلی آن را کند بیابیم.
همچنین بحث حاکمیت دادهها نیز وجود دارد. بسیاری از شرکتها، به ویژه در اروپا، باید نگران این باشند که داده‌های آنها در کجا پردازش و ذخیره می‌شود. شرکت‌های اروپایی نگران هستند که، برای مثال، اگر داده‌های مشتریانشان در مراکز داده در ایالات متحده یا (متعلق به شرکت‌های آمریکایی) ذخیره شود، توسط مجریان قانون ایالات متحده قابل دسترسی باشد. در نتیجه، فروشندگان بزرگ ابری یک شبکه مرکز داده منطقه‌ای ایجاد کرده‌اند تا سازمان‌ها بتوانند داده‌های خود را در منطقه خود نگه دارند.
برخی فراتر رفته‌اند و برخی از آن مراکز داده را از کسب‌وکار اصلی خود جدا کرده‌اند تا تقاضای دسترسی به داده‌های مشتری ذخیره‌شده در آن‌جا را برای مقامات آمریکایی – و دیگران – بسیار سخت‌تر کنند. داده‌های مشتریان در مراکز داده تحت کنترل یک شرکت مستقل است که به عنوان «متولی داده» عمل می‌کند و دیگران نمی‌توانند بدون اجازه مشتریان یا متولی داده به داده‌های سایت‌ها دسترسی داشته باشند.
امنیت ابری مسئله دیگری است. آژانس امنیت سایبری دولت بریتانیا هشدار داده است که سازمان‌های دولتی باید کشور مبدا را در هنگام اضافه کردن خدمات ابری به زنجیره‌های تامین خود در نظر بگیرند. در حالی که به طور خاص در مورد نرم‌افزار آنتی‌ویروس هشدار می‌داد، این مشکل برای انواع دیگر سرویسها نیز یکسان است.
آیا محاسبات ابری می‌تواند اشتباه کند؟
قطعی رایانش ابر وجود دارد و ادامه خواهد داشت. این قطع‌ها ممکن است در سطح محلی اتفاق بیفتد زیرا اینترنت شما یا به وسیله ابزارهای فیزیکی (یک حفار پهنای باند شما را قطع می‌کند) یا به دلیل حملات سایبری مختل شده است. اما فروشندگان بزرگ نیز قطعی دارند و به دلیل اینکه همه ما به طور فزاینده‌ای به خدمات آنها وابسته هستیم، وقتی ابر متوقف می‌شود، کار متوقف می‌شود. تعداد کمی‌از شرکتها دارای سیستم‌های پشتیبان هستند که در این شرایط باید به آنها مراجعه کنند. تا زمانی که فروشندگان ابر خاموشی‌ها را به حداقل برسانند، کاربران احتمالاً در نظر خواهند داشت که استفاده از ابر قابل اعتمادتر از برنامه‌های خانگی است. اما اگر قطعی برق گسترده شود، این نظر ممکن است تغییر کند.
آینده رایانش ابری
رایانش ابری در حال رسیدن به نقطه‌ای است که احتمالاً بیش از اشکال سنتی ارائه برنامه‌ها و خدمات داخلی که برای چندین دهه وجود داشته‌اند، هزینه‌های فناوری سازمانی را به خود اختصاص می‌دهد. با این حال، استفاده از ابر تنها زمانی افزایش می‌یابد که سازمان‌ها با این ایده که داده‌هایشان در جایی غیر از یک سرور در زیرزمین قرار دارند، راحت‌تر کنار بیایند. و اکنون فروشندگان رایانش ابری به‌جای تمرکز صرف بر هزینه، به‌طور فزاینده‌ای از محاسبات ابری به عنوان عامل تحول دیجیتالی استفاده می‌کنند. حرکت به سمت ابر می‌تواند به شرکتها کمک کند تا در فرآیندهای تجاری تجدیدنظر کنند و تغییرات تجاری را تسریع کنند. برخی از شرکت‌هایی که نیاز به افزایش شتاب در برنامه‌های تحول دیجیتال خود دارند، ممکن است این استدلال را جذاب بدانند. ممکن است دیگران با افزایش هزینه‌های ساخت سوئیچ، اشتیاق به ابر کاهش پیدا کند.
